Hấp thu và xử lý thông tin VAK - Thúy Vinh

Nói về phương pháp học, hiện tại chúng ta thấy có vô vàn phong cách khác nhau tương ứng với mỗi cá nhân. Đôi khi bạn sẽ nghe những câu nói như thế này: “Phương pháp đó không phù hợp với tôi”, “Tôi thấy tôi không thể học theo cách của thầy/cô này được” nghĩa là chúng ta đã ít nhiều định hình và lựa chọn được cách học riêng cho bản thân mình.

Vậy, bạn có bao giờ tìm hiểu cách học/dạy đang được áp dụng đó dựa trên phương pháp gì và đâu là phương pháp có thể phù hợp với bạn hiện tại. Phương pháp bạn đang học có một cơ sở khoa học nào hay đang thuần tuý là bản năng? Hôm nay, Nga sẽ giới thiệu với bạn phương pháp học VAK (Visual Auditory Kinesthetic) đã và đang được nhiều tổ chức giáo dục trên thế giới áp dụng.

Mô hình kiểu học tập VAK được phát triển bởi các nhà tâm lý học trong những năm 1920 để phân loại những cách phổ biến nhất mà mọi người học.

VAK được nghiên cứu bởi các giáo sư và các chuyên gia về NLP (Neuro-linguistic programming – Lập trình ngôn ngữ tư duy) theo đó con người học hỏi và tiếp nhận thông tin qua 05 giác quan gồm: thị giác (nhìn), thính giác (nghe), xúc giác (vận động, sờ chạm), vị giác (nếm) và khứu giác (ngửi). Trong đó 5 giác quan đó, có 3 cách tiếp nhận thông tin chính: V (Visual): Hình ảnh, A (Auditory): Âm thanh, K (Kinesthetic): Vận động.

Hãy nhớ lại thời còn đi học, chúng ta có bao giờ hỏi tại sao trong lớp mỗi bạn học một kiểu?

Có những bạn chỉ ngồi im trong lớp, mắt đăm chiêu vào quyển sách hoặc chú ý lên bảng; hay có những bạn giáo viên nói một câu là nói theo một câu, cứ nghe là học rất nhanh; còn có những bạn thì cứ hí hoáy, tay quay bút, chân rung đùi, lúc quay sang bên này lúc quay sang bên kia, phải vừa nghe, vừa nhìn vừa viết mới học được.

Mỗi người đều có một phong cách riêng, nếu biết được phong cách của mình sẽ có những phương pháp học tập phù hợp nhất.

Việc áp dụng phương pháp VAK là phương pháp để phân loại phương pháp học nào hiệu quả với người học sẽ:

Giúp cho người học chọn cách học, nơi học, nội dung và người hướng dẫn phù hợp nhất với phương pháp học của người, nâng cao hiệu quả học tập.
Giúp cho người dạy xây dựng chương trình học phù hợp hơn với từng nhóm học viên cụ thể của mình hiện tại và tuỳ chỉnh chương trình giảng dạy cho phù hợp với nhóm học viên của mình.

Chính ba cách tiếp nhận này, quy định cách học của mỗi cá nhân. Khi hiểu được xu hướng tiếp nhận thông tin của bản thân là gì, chúng ta sẽ tìm ra được cách học phù hợp cho mình.

Thông qua việc phân tích sinh trắc vân tay tại Humano chúng ta sẽ biết được đâu là phong cách học tập bẩm sinh của mình.

Ai cũng có 5 giác quan nhưng mỗi người lại có lợi thế ở mốt số giác quan nhất định, người nhạy về thính giác hơn, người lại mạnh ở thị giác,….

Sinh trắc vân tay sẽ cho bạn biết đâu là giác quan nổi trội của bạn, từ đó định hình rõ ràng hơn phong cách học tập tốt nhất dành cho bạn.

Ở kết quả sinh trắc vân tay, mỗi người có 100% dành cho 3 phong cách VAK, trung bình khoảng 33,33 % cho mỗi phong cách, nếu trên 35% thì bạn sẽ thiên về phong cách đó nhiều hơn.

V (visual) phong cách hấp thu qua hình ảnh. A (auditory) – phong cách hấp thu qua thính giác. K (kinesthetic) – phong cách hấp thu qua vận đông

Chúng ta cùng đi sâu tìm hiểu từng phong cách một nhé!

Hấp thu thông tin qua Thị giác

Những người có phong cách học bằng thị giác: thường thích học bằng các dụng cụ trực quan như sách vở, tranh ảnh, video, biểu đồ….Họ luôn thành công khi thực hiện nhiệm vụ mới sau khi đọc hướng dẫn và quan sát người làm mẫu. Các hướng dẫn bằng văn bản thích hợp cho họ. Đặc điểm của họ là ghi nhớ thông tin bằng cách liên kết các hình ảnh, học thông qua việc hình dung từ ngữ hình ảnh.

Có hai xu hướng nhỏ hơn là: Ngôn ngữ và không gian.

Những người theo hướng Hình ảnh – Ngôn ngữ thích học qua ngôn ngữ viết như đọc và viết. Họ nhớ dễ dàng những gì đã viết ra, thậm chí dù họ không đọc lại nó. Họ cũng dễ tập trung và người nói hơn nếu người đó nhìn họ.

Người học theo kiểu Hình ảnh – Không gian thường gặp khó khăn hơn với ngôn ngữ viết và làm việc tốt hơn với biểu đồ, phim ảnh và các loại hình ảnh khác. Họ dễ dàng hình dung ra khuôn mặt và địa điểm bằng cách sử dụng trí tưởng tượng và ít khi bị sai lạc.

Chiến lược học tập cho kênh Nhìn V (Visual) là gì?

Nếu bạn sử dụng phương pháp học bằng thị giác, bạn sẽ học hỏi tốt hơn thông qua ghi nhớ thông tin bằng cách liên kết các hình ảnh.
Thay thế từ thành biểu tượng phải ký tự.
Lưu lại các ghi chú bằng chữ viết in đậm hoặc cạnh dưới phẩm dịch các khái niệm thành biểu đồ hình ảnh.
Viết từ ngữ hoặc chuyển thông tin thành hình ảnh ra giấy.
Khi học, bạn cần nhìn thấy cử chỉ, nét mặt của giáo viên để dễ dàng hình dung, xâu chuỗi thông tin.
Sử dụng các biểu đồ, đồ thị, tranh minh họa hoặc các dụng cụ bổ trợ hình ảnh khác.
Sử dụng dàn ý, sơ đồ tư duy, khung chương trình,… hỗ trợ cho việc đọc và viết các ghi chú.
Sau buổi học đọc lại các nội dung trong các tài liệu đã được phát ra.
Thêm các hình ảnh minh họa cho các bài biết bất cứ khi nào có thể.
Vẽ tranh ảnh bên lề sách, vở hoặc ghi chú.
Cố gắng hình dung, tưởng tượng ra chủ đề hoặc các vấn đề liên quan đến chủ đề đang thảo luận.

Hấp thu thông tin qua Thính giác

Những người có phong cách học học bằng thính giác thường thích học bằng cách lắng nghe mình hoặc những người khác nói.

Họ có khuynh hướng thích truyền tải kiến thức thông qua nói và nghe và thường làm một công việc mới tốt nhất sau khi nghe hướng dẫn từ một chuyên gia. Đây là những người rất thoải mái với việc được nhận hướng dẫn bằng lời qua điện thoại và có thẻ nhớ được từ hoặc bài hát họ nghe.

Chiến lược học tập cho kênh Nghe A (Auditory) là gì?

Họ nên trau dồi kỹ năng lắng nghe. Tham gia các khóa học ngôn ngữ, thuyết trình hay tập diễn thuyết phải kể chuyện, các cuộc thảo luận.
Ghi chú, ghi âm, nghe băng đĩa, học từ vựng bằng cách nghe nhiều giọng đọc khác nhau.
Sử dụng các hoạt động liên quan tới thính giác như Brainstorming, brainstorming, buzz groups, or Jeopardy.
Diễn đạt thành các câu hỏi.
Giao tiếp, thảo luận với nhiều giáo viên hoặc người khác.
Đặt ra các câu hỏi để xem xét càng nhiều khía cạnh của vấn đề càng tốt.

Hấp thu thông tin qua Vận động

Những người này có khuynh hướng thích các hoạt động: Sờ, cảm giác, cầm, nắm, di chuyển và những hoạt động vẫn động khác. Họ dễ mất tập trung nếu có ít hoặc không có các kích thích bên ngoài hoặc vận động.

Những người này có thể làm một công việc mới tốt nhất khi tự tay thực hiện và học trong quá trình làm. Đây là những người thích thử nghiệm nhũng cái mới và không bao giờ xem hướng dẫn trước.

Họ cảm thấy khó khăn khi phải ngồi lâu một chỗ và có thể nổi cáu do nhu cầu thích hoạt động và khám phá. Họ ghi nhớ thông tin bằng cách vận động và thao tác như: thường đi lòng vòng xoay viết, gõ bút chì nhịp chân hoặc đồng thời có thể nghe nhạc khi học. Và đặc biệt họ thường sử dụng ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ điệu bộ thay cho lời nói.

Vậy chiến lược học tập cho người học theo phong cách vận động K (Kenesthetic) là gì?

Với những bạn này cần được thực hành và trải nghiệm thực tế nhiều.
Tạo điều kiện di chuyển cơ thể mỗi khi học họ sẽ tiếp nhận thông tin tốt hơn.
Ngoài ra cần khuyến khích học nhóm, tham gia thảo luận và giải quyết các bài tập tình huống phải tham gia các chuyến đi thực tế.
Sử dụng các bút đánh dấu nhiều màu sắc để làm nổi bật từ khóa học trong bài học.
Có thứ gì đó để chơi với đôi tay. Ví dụ như các quả bóng nhỏ, cây bút.
Thỉnh thoảng nghỉ ngơi bằng các bài tập kéo giãn như vươn vai, hít thở…
Chuyển thông tin từ dạng văn bản sang phương tiện khác như bàn phím, vẽ…
Thực hành những gì đã học

Trong thực tế, phương pháp học hiệu quả là sự kết hợp giữa cả ba phương cách trên. Tuy nhiên, sẽ phụ thuộc từng cá nhân mà có thể có những người có xu hướng rất mạnh về một phương cách, ngược lại, có những người có phương pháp học là sự kết hợp giữa 2 và thậm chí 3 (rất ít) phương cách.

Khi bạn biết phương cách của mình, bạn sẽ hiểu cách học phù hợp nhất cho bạn. Điều này giúp cho bạn nâng hiệu quả học tập của mình lên cao nhất. Không có cách học đúng hay sai chỉ có cách học phù hợp với phương cách học của bạn nhất. Phương pháp VAK này có thể áp dụng cho bất kỳ môn học lĩnh vực nào mà bạn đang theo!

Ngoài ra, báo cáo sinh trắc vân tay còn cho bạn biết rõ hơn phong cách tiếp nhận và xử lý thông tin để tối ưu hơn quá trình đưa thông tin vào não xử lý. Nếu kết hợp các yếu này cùng với VAK việc học tập của bạn sẽ được tối ưu hơn rất nhiều. Chúc bạn tận dụng được tối đa những gì mình có để nâng cao hiệu quả học tập, phát triển trí tuệ và ngày càng thành công hơn trong cuộc sống.

Kết quả phân tích phong cách hấp thu việc học trong báo cáo Sinh trắc vân tay Humano: