Hướng nghiệp dựa trên tiềm năng bẩm sinh
Đến tháng 9 tháng năm 2020, gần 1,2 triệu người thất nghiệp trong độ tuổi lao động, tăng 132,1 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động 9 tháng năm 2020 là 2,48%, cao gấp 1,14 lần so với cùng kỳ năm trước.
Thành phố Hồ Chí Minh có tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III năm 2020 là 4,3%, cao hơn 1,94 điểm phần trăm so với Hà Nội (2,36%) (TCTK, 2020e).
Theo thống kê gần đây từ Phòng Giáo dục chuyên nghiệp cao đẳng và đại học thuộc Sở Giáo dục – Đào tạo TP HCM, chỉ có 5% học sinh có hiểu biết về ngành mình chọn học, 20% hiểu một cách tương đối và đến 75% thiếu hiểu biết về quyết định của mình.
Nếu làm một cuộc phỏng vấn sinh viên ở các trường Đại học, chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra rằng có rất ít sinh viên đam mê ngành nghề mình đang học. Thường câu trả lời của các em sẽ là ba mẹ thích em theo ngành đó, hoặc là ba mẹ thấy nghề đó đang hot.
Chưa kể sẽ có một số câu trả lời nghe xong cười ra nước mắt: em không biết chọn nghề nào nên chọn đại, hoặc là em không biết mình hợp với nghề nào, hoặc là ba mẹ bảo đảm em sẽ có việc làm nếu học ngành đó…
Những sinh viên ấy, hiện nay đang có rất nhiều, sẽ trở thành người bàng quan với tương lai của mình, có ra sao cũng được vì đây đâu phải nghề mình mơ ước. Khi ra trường các em sẽ chọn đại một công việc và trở thành người lặng lẽ trong cuộc đời.
Và sau này khi nghề nghiệp không như ý muốn, các em cũng cam tâm chấp nhận rằng mình đi sai hướng, cuộc sống có việc làm như vậy là may. Nếu đất nước phần đông là những người như vậy, chúng ta mãi mãi sẽ chẳng phát triển được. Vì tài nguyên nguồn nhân lực đã bị triệt tiêu từ trong trứng nước hết rồi.
Tại sao lại như vậy? Phải chăng việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh chúng ta làm chưa tới nơi tới chốn? Có trường làm được, có trường chưa làm được. Có phụ huynh hiểu, có phụ huynh chưa hiểu. Có học sinh nhận thức được, có học sinh chưa nhận thức được về nghề nghiệp tương lai.
Muốn có nghề nghiệp phù hợp phải thỏa những yếu tố sau:
Ở các nước phát triển, học sinh từ tiểu học, THCS đã tìm hiểu nghề nghiệp tương lai bằng cách tiếp cận thực tế tại các cơ sở sản xuất, nhà máy, doanh nghiệp, phòng thí nghiệm… Đây là cách định hướng nghề nghiệp hiệu quả nhất mà phụ huynh cần hướng dẫn cho con.
Ở Việt Nam cho đến tận bây giờ, đã có rất nhiều thế hệ mà ở đó học sinh chọn đi sai đường nghề nghiệp rất nhiều. Người mê văn đi học kinh tế, người thích kinh tế đi học kỹ thuật, người thích hàng không lại đi học giáo viên…
Không phải họ không có ước mơ, mà là những ước mơ của các bạn trẻ ấy vì một lý do nào đó không thể thực hiện được.
- Nhà không có điều kiện kinh tế để theo học, nghề nghiệp ấy thời điểm đó chưa phát triển, nghề đó không ai học… và đặc biệt có nguyên nhân từ sự định hướng sai lệch của phụ huynh mà các bạn ấy phải nghe theo.
- Cha mẹ nghĩ rằng nghề mơ ước của các bạn ấy không làm ra được nhiều tiền, vất vả, khó tìm việc… và họ tự hoạch định tương lai cho con em mình bằng một nghề đang hot khác.
- Tuổi dậy thì bạn bè có sự tác động mạnh mẽ, không có được sự tư vấn kịp thời từ Nhà trường, Gia đình, các bạn trẻ mông lung, không biết đâu là định hướng phù hợp nhất với bản thân.
Hơn bao giờ hết giá trị mà bài báo cáo sinh trắc học dấu vân tay sẽ hỗ trợ phụ huynh rất nhiều trong việc khám phá tiềm năng, tạo môi trường và định hướng cho con phát triển tốt nhất. Sinh trắc vân tay sẽ giúp các em khám phá ra khả năng và thế mạnh của bản thân.
Có một điều kỳ diệu thế này, khi được học tập đúng với những năng khiếu, tiềm năng của mình thì não bộ sẽ tạo ra hooc-mon hưng phấn, tạo sự thích thú khi lĩnh hội tri thức ở lĩnh vực đó.
Đam mê sẽ đến khi các em thật sự yêu thích, tò mò, muốn khám phá, chinh phục nó. Và khi dấn thân, hết mình với những gì mình thật sự thích các em sẽ trở thành chuyên gia lĩnh vực đó, người giỏi thì bất kỳ ngành nghề gì, lĩnh vực gì xã hội cũng sẽ cần.
Các chuyên gia hướng nghiệp khuyến khích những ai đang đi tìm kiếm cho mình công việc phù hợp thì hãy tham khảo triết lý IKIGAI của Nhật Bản.
5 bước cơ bản cho việc lựa chọn nghề nghiệp phù hợp
Bước 1: Phải phân tích cho học sinh hiểu bản thân các em phải nhận biết mình thích gì, ước mơ gì.
Thầy cô, cha mẹ có thể giúp các em trong việc định hướng nghề nghiệp, tuy nhiên, trách nhiệm lớn lao đó không thể thay thế cho sự nhận thức bản thân của các em. Bởi các em thật sự cần gì, muốn gì, chỉ có bản thân mình biết rõ nhất.
Để xác định bản thân mình phù hợp với ngành nghề nào, các em hãy bắt đầu từ sở thích (ưu tiên cho những sở trường như viết, vẽ, âm nhạc…), tính cách và điều kiện của mình. Sau đó chọn ra những nghề nào thích hợp nhất để nghiên cứu và loại bỏ dần. Nghề cuối cùng còn lại là nghề em sẽ chọn để đăng ký học.
Bước 2: Tư vấn cho các em xác định năng lực học tập và điều kiện hiện tại của mình có hợp với nghề không.
Căn cứ vào điểm học tập, nhất là các môn thi tuyển sinh đầu vào của ngành mà các em định theo học. Ngoài ra phải xem điều kiện hiện tại của các em có phù hợp với nghề sẽ chọn không…
Bước 3: Sau khi đã chọn được nghề mình mong muốn theo đuổi, các em phải tận dụng các cơ hội làm một số việc liên quan tới nghề mình lựa chọn để xem thử năng lực, tính cách của bản thân mình có phù hợp với nghề đó hay không.
Ví dụ: Nếu mê kinh doanh, em hãy dành tiền tiết kiệm của mình để làm thử nghề buôn bán nhỏ, đối tượng là các bạn học, hàng hóa là bút, viết, tập vở…
Bước 4: Tìm hiểu về nghề mình sẽ chọn.
Các em có thể tiếp cận kiến thức bằng nhiều cách, từ internet, từ sách vở, từ các anh chị đi trước, tham gia các hoạt động ngoại khóa có liên quan đến nghề nghiệp, tham khảo những lời khuyên bổ ích từ gia đình, nhà trường hoặc từ các nhà tư vấn hướng nghiệp.
Những kiến thức em cần phải nắm về nghề của mình là: tên ngành học là gì, những trường nào đào tạo, đào tạo chương trình ra sao, học xong các em sẽ trở thành người như thế nào, thi khối gì, thị trường việc làm của nghề đó hiện nay…
Bước 5: Chuẩn bị tinh thần rớt ĐH.
Các em phải xác định rằng: ĐH không phải là tất cả. Nếu vì một lý do nào đó các em không thi được ĐH hay không đỗ ĐH, với ngành học đó vẫn còn có các trường CĐ, TCCN giảng dạy.
Đừng vội vã chọn một ngành không thuộc sở thích của mình chỉ vì để đậu ĐH. Không đi được đường thẳng, các em có thể đi đường vòng.
Trong 5 bước này, việc đầu tiên và cũng là bước rất quan trọng chúng ta có thể hỗ trợ các bạn trẻ trong độ tuổi hướng nghiệp là giúp các em nhận ra đâu là thế mạnh của mình. Bản thân các em mới là người quyết định và có trách nhiệm với cuộc đời mình, nhưng nếu chúng ta có thể trang bị cho các em nền tảng nhận thức về bản thân ngay từ đầu thì sẽ rất tốt.
Với những ai đã từng trải nghiệm thì sẽ thấy rằng làm việc dựa trên những gì mình giỏi và có năng lực thật sự thì quá trình phát triển, thăng tiến sẽ rất dễ dàng. Thu nhập tương ứng với giá trị tạo ra, và hiển nhiên là khi làm thứ mà chúng ta giỏi nhất thì giá trị sẽ được tạo ra nhiều nhất rồi.
Sinh trắc vân tay là món quà hướng nghiệp dựa trên tiềm năng mà bạn trẻ nào cũng cần trước khi quyết định xem mình đi theo con đường nào là phù hợp nhất.
Trong quá trình tư vấn hướng nghiệp, các chuyên gia tại Humano sẽ kết hợp việc tương tác với các em dựa trên triết lý IKIGAI kết hợp với các thông số phân tích tiềm năng bẩm sinh qua sinh trắc vân tay để giúp các em nhìn nhận rõ ràng hơn con đường mình muốn phát triển.